|
008 Allah'a bütün sıfatlarıyla inanmalıdır
Allah'a inanmak demek, aynı zamanda, dinin ana kaynağı olan Kur'an-ı kerim ve onun en iyi yorum ve açıklaması olan Hadis-i şerifler ile bizlere bildirilmiş olan Rabbimizin bütün Zatî ve Subutî sıfatlarına, bildirildiği şekilde inanmak demektir. O'nun sıfatları yarattıklarının sıfatlarına benzemez. Onlarla asla kıyaslanamaz. Ayet-i kerimede: "Allah için misaller vermeğe (benzetmeler yapmağa) kalkmayın!" [Nahl, 74] buyruldu.
O vardır. Varlığı mutlaktır. Zatında, sıfatlarında, yaratmasında, işlerinde ve hükümlerinde tektir. Ezelî ve ebedîdir. Varlığı kendindendir. Yani kendi gücüyle varlıkta kalır. Yarattıklarından hiçbir şeye benzemez. O diridir. Gizli ve açık, geçmiş ve gelecek her şeyi bilir. Dilediğini yapar. Her şeye gücü yeter. Görür, işitir, konuşur. Her şeyi dilediği şekilde yaratır, tertip ve tanzım eder, çeker çevirir. Aşağıdaki ayet-i kerime meallerinde bunlar açık bir şekilde belirtilmiştir. "Allah, hakkın ta kendisidir." [Lokman, 30] "O Allah bir tektir." [İhlas, 1] "O'ndan başka tanrı yoktur, her şeyin yaratanıdır." [Enam, 102; Mümin, 62] "O her şeyden öncedir; kendisinden sonraya hiçbir şeyin kalmayacağı son'dur." [Hadid, 3] "Onun benzeri hiçbir şey yoktur" [Şura, 11] "Allah her şeyden müstağni ve her şey O'na muhtaçtır." [İhlas, 2]
Diri olmak, görmek, işitmek, konuşmak gibi subuti sıfatlarından yarattığı canlılara da kısmen ve temsilî anlamda ihsan etti ise de yaratılmışların bu sıfatları suret mertebesindedir. Mahiyet itibariyle asla Allahü Tealâ'nın sıfatları gibi değildir. Onlarla kıyaslanamaz. "O daima diridir, tüm yarattıklarını varlıkta tutup koruyup gözetendir" [Bakara, 255] "Sen, ölümsüz ve daima diri olan Allah'a güvenip dayan" [Furkan, 58] "Göklerin ve yerin hükümranlığı Allah'ındır." [Al-i imran, 189; Nur, 42; Şura, 49; Casiye, 27; Fetih, 14] "Allah, her şeyin yaratıcısıdır." [Zümer, 62; Mümin, 62] "Oysa sizi de, yaptıklarınızı da Allah yaratmıştır." [Saffat, 96] "Allah her şeye Kadir'dir" [Al-i imran, 189] "O, bir işin olmasını dilerse, ona yalnızca "ol!" der, o da hemen oluverir." [Bekara, 117]
Allahü Tealâ sonsuz ilim sahibidir. Görünür ve görünmez alemlerde cereyan eden trilyonlarca olay, hep onun bilgisi altında cereyan eder. "Doğrusu Allah her şeyi bilendir." [Mücadele, 7] "O'nun bilgisi dışında bir yaprak dahi düşmez." [Enam, 59] "İçinizde olanı gizleseniz de açıklasanız da Allah onu bilir." [Al-i imran, 29] "Şüphesiz Allah her şeyi işitir, her şeyi görür." [Hac, 75] "Allah bir insanla ancak vahiyle veya perde arkasından konuşur" [Şura, 51] "De ki, Rabbimin sözleri için, denizler mürekkep olsa, bir o kadar daha deniz ilave edilse, denizler tükenir, Rabbimin sözleri tükenmez." [Kehf, 109] Allahü Tealâ'yı bu sıfatlarıyla tanımalı, onları kabul edip onaylamalı, fakat mahiyetini anlamaya çalışmamalıdır. Çürkü görmesi, işitmesi, bilmesi, kısaca herşeyi madde ilişki ve etkileşimlerine dayanan insanın ne Ulu Allah'ı ve ne de O'nun sıfatlarının mahiyetini anlaması asla mümkün değildir.
Değerli okuyucularım, Allahü Tealâ'nın bazı sıfatları da güzel adları içinde yine ayet-i kerimelerle insanlara bildirilmiştir. Ancak O'nun bu sıfatları da asla insanların sıfatlarıyla kıyaslanamaz. Allahü Tealâ'nın her sıfatı tüm noksanlıklardan uzak, tam ve kâmildir. Halbuki topraktan yaratılmış insanın sıfatları nefsinin hevasıyla maluldur. Birisi bize bir kötülük yapsa ve hatasının farkına varıp bizden özür dilese biz onu affederiz. Ama o kişiyi her gördüğümüzde onun bize yaptığı kötülük gözlerimizin önünde canlanır. İçimiz burkulur. Onu affetmiş olmamıza rağmen, nefsimizin bize fısıldadığı ile o bağışlama, asla tam bir af olmaz. Halbuki Allahü Teala'nın affı böyle midir? Allahü Tealâ'nın güzel adlarından bazıları Haşr suresinin son üç ayetinde bildirilmiştir. "O, görüleni de görülmeyeni de bilen, kendisinden başka tanrı olmayan Allah'tır. O, rahmandır, rahimdir." [Haşr, 22] "O, kendisinden başka tanrı olmayan, hükümran, çok kutsal; esenlik veren, güvenlik veren, görüp gözeten, güçlü, buyruğunu herşeye geçiren, ulu olan, Allah'tır. Allah onların ortak koştukları şeylerden münezzehtir." [Haşr, 23] "O, yaratan, var eden, yarattıklarına şekil veren, en güzel adlar kendisinin olan Allah'tır. Göklerde ve yerde olanlar O'nu tesbih ederler. O güçlüdür, Hakim'dir." [Haşr, 24] Değerli okuyucularım, Rabbimizin güzel adlarında belirtilen diğer bazı sıfatları da anlam olarak şöyledir:
Allahü Tealâ, günahları örter. O, her istediğini yapacak güçtedir. Karşılıksız nimetler verip çok fazla ihsan eder. Her varlığın rızkını verip ihtiyacını karşılar. Her türlü sıkıntıları giderir. Gizli açık, geçmiş gelecek her şeyi, ezelî ve ebedî ilmi ile en iyi şekilde bilir. Dilediğinin rızkını daraltır, dilediğinin genişletir. Ruhları kabzedir ve verir. Dilediğini alçaltır. Dilediğine şeref verip yükseltir. Dilediğini aziz eder. Dilediğini hor ve hakir eder. Her şeyi en iyi şekilde işitir. Gizli açık, her şeyi en iyi şekilde görür. Mutlak hakimdir. Mutlak adildir. Hakkı bâtıldan ayırır. Her şeye vakıftır. Lütuf ve ihsan sahibidir. Gizli, açık her şeyden haberdardır. Cezada acele etmez, kullarına yumuşak davranır. Büyüklükte benzeri yoktur. Affı, mağfireti boldur. Az amele, çok sevap verir. Yüceler yücesidir. Her şeyi korur. Rızıkları yaratır. Kulların hesabını en iyi şekilde görür. Celâl ve azamet sahibidir. Keremi, lütuf ve ihsânı boldur. Karşılıksız çok ikram eder. Her varlığı, her işi her an gözetir. Bütün işleri denetimi altında bulundurur. Duaları kabul eder. Rahmet ve kudret sahibidir. İlmi ile her şeyi kuşatır. Her işi hikmetlidir. İyiliği sever, iyilik edene ihsan eder. Sevgiye layık olandır. Nimeti, ihsanı sonsuz, şerefi çok üstün, her türlü övgüye layıktır.
Mahşerde ölüleri diriltecektir. Peygamber göndererek kullarına hakkı bildirir. Zamansız, mekansız olarak her zaman, her yerde hazır ve nazırdır. Vardır. Varlığı hiç değişmez. Haktır. Hakkı ortaya çıkarır. Kulların işlerini bitirir. Kendisine güvenenlerin işlerini en iyi sonuca ulaştırır. Kudreti en üstündür ve hiç azalmaz. Her şeyin kuvvet ve kudret kaynağıdır. Müslümanların dostudur, onları sevip yardım eder. Her türlü hamd ve senaya layıktır. Yarattığı ve yaratacağı bütün varlıkların sayısını bilir. Maddesiz ve örneksiz yaratır. Yarattıklarını yok edip, sonra tekrar diriltecektir. Yarattıklarına can verip her canlıya ölümü tattırır. Ezelî ve ebedî bir hayat ile diridir. Mahlukları varlıkta tutar. Kendi zatı ile kaimdir. Kendisinden hiçbir şey gizli kalmaz. Varlığını sürdürmek için hiçbir şeye muhtaç değildir. Kadri ve şânı büyüktür. Keremi, ihsanı boldur. Zat, sıfat ve fiillerinde benzeri ve ortağı yoktur. Tektir. Hiçbir şeye ihtiyacı yoktur. Fakat herşey O'na muhtaçtır. Dilediğini dilediği gibi yaratmaya muktedirdir. Dilediği gibi tasarruf eder. Dilediğini yükseltip öne geçirir. Dilediğini alçaltıp sona bırakır.
Varlığının başlangıcı ve sonu yoktur. Yarattıkları ile varlığı aşikârdır. Aklın tasavvurundan gizlidir. Bütün kâinatı yönetir. Son derece yücedir. İyilik ve ihsanı boldur. Tevbeleri kabul edip, günahları bağışlar. Asilerin, zalimlerin cezasını verir. Affı çoktur. Çok merhametli, pek şefkatlidir. Her varlığın sahibidir. Celâl, azamet, şeref, kemal ve ikram sahibidir. Mazlumların hakkını alır. Adaletle hükmeder. Zıtları bir arada bulundurur. Kıyamette tüm mahlûkatı bir araya toplacaktır. İhtiyaçsızdır. Dilediğini müstağni kılar, zengin eder. Dilemediği şeyi engeller. Elem, zarar veren şeyleri yarattığı gibi fayda veren şeyleri de yaratır. Âlemleri nuruyla nurlandırır. Hidayet verir. Misalsiz, örneksiz harikalar yaratır. Varlığı ebedîdir. Her şeyin asıl sahibidir. İrşada muhtaç değildir. Doğru yolu gösterir. Ceza vermede acele etmez. Sabırlıdır. İşte Rabbimizi böyle tanımalı, böylece inanmalıdır. Allah'a emanet olunuz. Dr. İsmail Ulukuş
| ||